zondag 26 januari 2025
041.
Hans van Tongeren
Dit is een lied over Hans van Tongeren,
een zoekende, rossige jongere
die zijn hele korte leven naar een
levensbestemming bleef hongeren.
Als onbekende jonge acteur uit Breda
werd Hans gebeld door casting-director Hans Kemna.
Hij kreeg een hoofdrol in Spetters van regisseur Paul Verhoeven.
Wat een feest om met zo’n gedreven man op een filmset te mogen vertoeven.
Hans speelde de rol van Rien, een talentvolle motorcrosser
die in een rolstoel terechtkomt na een ongelukkige botsing.
Vriendin Fientje maakt dan de verkering uit.
Voor Rien hoeft het niet meer. Hij neemt een dramatisch besluit.
Bij de scène dat Rien met zijn rolstoel de snelweg op rijdt,
liep Hans naar Verhoeven en vroeg: ‘Paul, heb je even tijd?
In het script staat dat ik straks voor me uit moet kijken.
Ikzelf zou graag voor een huilbui willen pleiten.
Als Rien zich van het leven berooft,
hult de hele wereld om zijn dood.
En Rien huilt om zichzelf en alles om zich heen.’
‘Je hebt gelijk,’ zei Verhoeven, ‘ik ben het met je eens.’
Bij het opnemen van de scène verscheen er een traan in Hans zijn ogen.
Verhoeven was onder de indruk, deze jongeman was veelbelovend.
We hebben een nieuwe Rutger Hauer, juichten alle critici.
Iedereen dacht: die is nog vijftig jaar op het filmdoek te zien.
Voor heel even was Hans van Tongeren
het idool van Nederlandse jongeren.
Het deed hem weinig. Hans bleef naarstig
naar een levensbestemming hongeren.
Verhoeven zei: ‘Ik heb grote plannen met jou, Hans.
Ik laat voor jou een scenario schrijven door Gerard Soeteman.’
‘Geweldig, Paul, wat een eer!’ acteerde Hans blij
en Verhoeven zag in diens ogen dat Hans eigenlijk nee zei.
Niet veel later raakte Hans in een psychose
en werd hij in een psychiatrische inrichting opgenomen.
Verhoeven zocht Hans op, maar een gesprek heeft geen zin
als je niet echt tot je gesprekspartner doordringt.
Verhoeven zei later: 'Na het grote Spetters-succes
kwam Hans in een enorme leegte terecht.
Hans hield van het innerlijke, de kleine intieme theaterproductie,
maar door het medium film was hij opeens een miljoenenattractie.'
Ontslagen uit het gesticht zei Hans: 'Ik ben dan nog maar een jonge kerel,
maar ik heb het gevoel dat ik niet meer deelneem aan deze wereld.
Alles gebeurt zonder dat ik het voel.
Zo heb ik mijn leven nooit bedoeld.'
Beetje bij beetje haalde Hans zichzelf toch uit die donkere dreksloot.
Hij zou meedoen aan de film Van de Koele Meren des Doods.
Het contract was al getekend, maar vlak voor de eerste draaidag
besloot Hans dat hij geen heil in nog verder leven zag.
Zijn filmoeuvre was nog niet heel erg groot.
Een rossige jongen van 27 en nu al dood.
Op zijn grafsteen staat alleen zijn naam: Hans van Tongeren.
Voor heel even het idool van Nederlandse jongeren.
2025
Twee songteksten van Meindert Talma dus in de Blauwe Maandag-editie van 2025. Liedjes over twee talentvolle Nederlandse mannen, een regisseur en een acteur, die rond Blauwe Maandag werden geboren en beiden gedesillusioneerd een einde aan hun leven maakten. Gisteren Talma’s tekst over filmregisseur Adriaan Ditvoorst (23 januari 1940 – 18 oktober 1987), vandaag die over acteur Hans van Tongeren (18 januari 1955 – 25 augustus 1982; hij was pas 27 jaar. Zijn naam zegt ons niets, maar wél als we zijn gezicht erbij zien.
Affiche Spetters. Met links Renée Soutendijk
en rechts Hans van Tongeren
