dinsdag 21 januari 2025
033.
Introductie in de poëzie
Ik vraag ze een gedicht te nemen
en het tegen het licht te houden
als een kleurendia
of een oor tegen de bijenkorf ervan te houden.
Ik zeg: laat een muis los in een gedicht
en kijk hoe hij zijn weg naar buiten vindt
of wandel in de kamer van het gedicht
en tast op de muren naar een lichtschakelaar.
Ik wil dat ze waterskiën
over de oppervlakte van een gedicht
en zwaaien naar de naam van de schrijver op het strand.
Maar het enige wat ze willen doen
is het gedicht met een touw vastbinden aan een stoel
en al martelend een bekentenis eruit krijgen.
Ze beginnen het te slaan met een tuinslang
om uit te vinden wat het werkelijk betekent.
2024
In Nederland kennen we de poëzie van de Amerikaanse dichter Billy Collins (1941) door de publicatie, uit 2010, van Kees van Kooten, getiteld Zo wordt u gelukkig. Daarin vertaalt en becommentarieert Van Kooten zesentwintig van Collins’ gedichten. Maar aan de genoemde hoofdtitel gaat vooraf: Kees van Kooten en de poëzie van Billy Collins. Het is dan ook bovenal een Kees van Kooten-boek.
Zojuist verscheen bij de Statenhofpers een nieuwe bloemlezing van Collins’ gedichten. Een keuze uit zijn werk vanaf zijn debuut uit 1988 tot en met zijn laatstverschenen bundel uit 2022, zijn dertiende. Titel: Zoals ik het lees. Net als bij Van Kooten zijn zowel de originele gedichten opgenomen als de vertalingen. Die zijn deze keer van Harrie Jonkman en het betreft het dubbele aantal: ruim vijftig. De overlap blijft beperkt tot een vijftal teksten. Uitgebreid commentaar zoals bij Van Kooten (die ook nog eens zeer geestig is) ontbreekt; het nawerk blijft beperkt tot de bio- en blbliografie van Billy Collins en informatie over de ontstaansgeschiedenis van deze bundel door de vertaler..
Een van de drie portretten die Sam Drukker van Billy Collins maakte;
deze afbeelding staat niet in het boek.
Zoals ik het lees verscheen in een eenmalige oplage van honderd genummerde exemplaren waarvan er slechts vijftig te koop zijn. Een collector’s item dus, met daarin twee van de drie fraaie portretten van Billy Collins, die Sam Drukker speciaal voor deze uitgave maakte.
Een van de vijf gedichten die Jonkman en Van Kooten beiden vertaalden, is Introduction to Poetry, afkomstig uit Collins’ debuut, getiteld The Apple That Astonished Paris (1988). Introductie in de poëzie maakte Jonkman ervan; Van Kooten koos voor een net iets andere titel.
034.
Kennismaking met de poëzie
Ik vraag ze een gedicht te nemen
en dit tegen het licht te houden
als een kleurendia
of een oor tegen de bijenkorf te drukken.
Ik zeg laat een muis in het gedicht los
en kijk hoe hij de uitgang zoekt,
of schuifel rond in de kamer van dit gedicht
en tast langs de wanden naar de knop van het licht.
Ik wil dat ze waterskiën
over het oppervlak van een gedicht
en zwaaien naar de auteursnaam op het strand.
Maar het enige wat zij willen
is het gedicht met touwen op een stoel binden
en er een bekentenis aan ontwringen.
Ze beginnen te meppen met stukken tuinslang
om erachter te komen wat dit te betekenen heeft.
