zondag 10 november 2024
Wij konden niet anders doen dan we deden
dus deden wij elkander zeer.
Het een brengt niet zelden het ander mede;
niets bleef hetzelfde als weleer.
Het ergste leed is inmiddels geleden,
verdriet en woede zijn alweer
verleden tijd, en in het licht der rede
komt alles enkel hierop neer:
Het langste leven is te kort
voor wat wij beiden ooit wilden bereiken.
Maar sluit, mijn lief, daarbij niet uit
dat eens ook dit vergaat. Dan wordt
de wijde boog waarin we elkaar ontwijken
de cirkel die ons binnensluit.
1979
Zijn werk komt in deze rubriek veel minder vaak voor dan ik veronderstelde: slechts vijf keer. Natuurlijk met zijn bekendste gedichten: Ritueel en Sterfbed. Daarnaast twee uit zijn laatstverschenen bundel met oorspronkelijk (dus niet vertaald) werk, getiteld Handschrift (2017), te weten: Herdenking en De Mortuis. En tenslotte een kwatrijn dat staat afgedrukt in de nachtbundel van De Nacht van de Poëzie 2023: De jaren gaan voorbij…
Wij waren weinig in getal,
slechts jij en ik, of omgekeerd.
Dat zeiden we tenminste, al
wist elk dat wat niet weet, niet deert.
Ervaring had ons wel geleerd:
de weg naar het geluk is smal
en wat er verder wordt beweerd
is maar gezwatel en gebral.
Het ging met ons dan ook verkeerd
zoals niet zelden het geval; -
hoewel dat wel verdwijnen zal
word ik weer flink door smart verteerd.
Toch moet je zeggen (al met al)
dat wij het hebben geprobeerd.
De jaren gaan voorbij..., dat Nacht van de Poëzie-kwatrijn, staat niet eens in de Verzamelde gedichten, de gemakzuchtige bundel die zojuist verscheen. Gemakzuchtig omdat de uitgave niet meer behelst dan de weergave van alle negen verschenen bundels tussen 1979 en 2021: van zijn debuut Het meisje en de dood tot en met Een luchtbel in een vluchtige rivier, met zijn poëzievertalingen door de jaren heen. Maar… geen inleiding, geen toelichting, geen verantwoording, geen gelegenheidsgedichten (zoals De jaren gaan voorbij) en ander ongepubliceerd werk – we mogen al blij zijn dat er een alfabetisch titelregister is toegevoegd. Gemakzuchtig ook omdat er in 2004, ter gelegenheid van zijn 25-jarig dichterschap, al een Verzamelde verzen-uitgave verscheen met dezelfde gebreken. Naast negen bundels met nieuw werk, zijn er, deze Verzamelde gedichten meegeteld, inmiddels vijf uitgaven met gebundeld ouder werk!
Hierboven: de eerste vijf bundels (uitgave 1987);
hieronder De mooiste liefdesgedichten
uit de eerste drie bundels (uitgave 2001)
Hierboven: De mooiste rouwgedichten
uit de eerste zes bundels (uitgave 2003);
hieronder Verzamelde Verzen
met de eerste zes bundels (uitgave 2004)
Nu het een jaar geleden is
dat wij voorgoed met elkaar braken
moet ik er werkelijk voor waken
dat ik je niet voortdurend mis.
Het was als ik me niet vergis
wel beter om een aantal zaken,
maar dat het mij nog droef kan maken
stemt op zichzelf tot droefenis.
Ach, elke liefde eist een tol
en wat het ons ook heeft gekost,
van terugbetalen was geen sprake;
it's better to have loved and lost
than never to have loved at all.
Ik hield ervan je aan te raken.
Ach, misschien zegt de teleurstelling over het ontbreken van zulke extra’s vooral iets over mij, want ik houd van zijn dichtwerk, zeker dat waarin de lichte toon en de zware thematiek in perfecte balans zijn, zoals in Ritueel en in Sterfbed. De komende dagen zal ik, aan de hand van deze uitgave van de Verzamelde gedichten, meer voorbeelden geven, te beginnen met deze vier verzen uit zijn debuut, Het meisje en de dood, uit 1979.
Wij bleven beiden stevig in gebreke,
maar deden wij er zoveel wijzer aan
wanneer we hoe het óók had kunnen gaan
met wat er echt gebeurde vergeleken?
Wat jij voor mij, wat ik voor jou beteken
dat is, mijn lief, goddank weer van de baan;
wij konden enkel aan elkander wreken
wat ons door anderen was aangedaan.
Wordt vervolgd.
