zaterdag 13 juli 2024
[Beluister hier.]
't Is jaren da 'k zegge, 'k ga d'r een liedje van zingen,
maar wie zingt er nu liedjes van zo'n droevige dingen,
g’lijk in Lauwe, 't Duits kerkhof, rondom in de bomen,
da 'k er nu achter jaren nog luidop sta van te dromen.
't Schoonste plekske van Lauwe 't was daar
en w' hen d’r gespeeld en gerotst, ‘t is echt waar,
we liepen zig-zag tussen de graven rond
of lagen verdoken, onzen buik op de grond.
En moeder het dan dikwijls van den oorlog verteld
en als we daar speelden hen we de kruiskes geteld,
van Heinrich en Werner, 'k zie de namen nog staan,
uit Duitsland gekomen om alhier dood te gaan.
Z’ hen 't kerkhof verkaveld en villa’s gebouwd,
d'r is lange genoeg om dien oorlog gerouwd,
de doden weggemoffeld, al thope op nen hoop,
ach Jezus, ook Heinrich en Werner ook.
Ze waren daar nochtans op de kinders gesteld,
gelijk de zundag in de zomer hen z' ons voetjes geteld,
en g'hort naar 't zingen en 't waaien van de bomen
en 's winters allene van thuis liggen dromen.
1976
Als eerbetoon aan Willem Vermandere, die gestopt is met optreden, eergisteren Kasteel van schelpjes en zand, afkomstig van zijn derde, titelloze album, uit 1971 en gisteren d’ Historie van Steentje. Dat lied staat op de LP Met mijn simpel lied, evenals Duizend soldaten, dat ik eerder in deze rubriek opnam (zie hier), en evenals Duits kerkhof, de keuze van vandaag. Het Duits kerkhof, waarover Vermandere zingt, ligt in Lauwe, het West-Vlaamse dorp waar hij 9 februari 1940 is geboren.
Tekening Willem Vermandere. Collectie Frank Verhallen
Onder Duizend soldaten, die eerdere keuze, schrijf ik: zie dit logboek. Maar alle logboeken heb ik verwijderd, dus ook dat van 12 april 2017. De komende dagen plaats ik fragmenten daaruit terug in deze rubriek als onderschrift bij de gekozen liederen.
Met het verdwijnen van mijn Koningstheater verloor de West-Vlaamse dichter-zanger (en beeldend kunstenaar) Willem Vermandere (Lauwe, 1940) in 2012 het podium waar hij sinds 1997 – dus vijftien jaar achtereen – minstens één keer per seizoen optrad. Prachtige avonden en middagen en niet alleen muzikaal gezien. Wij aten altijd uitgebreid voor- of achteraf en hadden het bijzonder goed met elkaar.
Brochure Koningstheater, 2011-2012: ‘Op het podium raakt Pol Depoorter de gevoelige snaren en blaast Freddy Desmet het koper. Willem Vermandere doet zelf overigens beide, maar dan, behalve in de instrumentale nummers, veelal in zijn ondersteunende rol. Buiten het volle licht schuift Karel Marynissen de technische knoppen en doet Anne Beriens al de rest: van cd’s verkopen en boeken verkopen tot eten koken, Willems bloes strijken en zijn baard knippen.’
Sinds september 2012 ben ik Stadsprogrammeur voor alle theaters in Den Bosch en ik zorg ervoor dat Willem Vermandere voor de stad behouden blijft, is het niet elk seizoen dan toch zeker om het jaar. Mei 2013 laat ik hem in Perron-3 optreden en dan dineren Willem cum suis natuurlijk bij mij thuis, want dat Rosmalense Cultureel Centrum ligt zowat in mijn achtertuin. December 2015 kies ik muziekcentrum De Toonzaal voor hem uit. Op voorhand een succes, want helemaal uitverkocht. Er is zo’n lange wachtlijst dat ik maar meteen besluit hem voor het seizoen erop terug te vragen.
Brochure Koningstheater, 2011-2012: ‘Willem Vermandere (van 9 februari 1940) groeide in de loop der jaren uit tot een van onze graagst geziene bespelers. Vanwege het prachtrepertoire dat hij laat klinken: nieuw werk en oudere liederen en instrumentaaltjes uit het oeuvre dat hij gedurende vijftig jaar bij elkaar schreef, componeerde en zong. Maar ook vanwege het enorme vakmanschap van hem en zijn muzikanten: koperman Freddy Desmedt (dwarsfluit, klarinet en saxofoon) en snarenman Pol Depoorter (gitaar en mandoline). En zeker ook vanwege hun vriendschap en warme harten.
Ze bezoeken Nederland niet heel vaak, maar al vanaf ons prille begin, in 1997, komen ze elk seizoen naar het Koningstheater, de laatste vijf jaar zelfs steeds twee avonden of voorstellingen achtereen, ’s middags en ’s avonds. Willem Vermandere, die man uit de verre Vlaamse Westhoek. Zanger-gitarist, saxofonist, schepper van imposante beelden en verteller van humoristische en filosofisch getinte anekdotes en verhalen…'
