maandag 05 december 2022
Soms lijkt de dood zo dronken als die man die op de kermis
altijd raak schiet en drie keer een schildpad wint totdat hij
op zijn hoofd moet staan, één teen om de trekker krult, alsnog
het doelwit raakt, iets uit mag zoeken uit de kraam en hikt:
‘Doe nóg maar zo’n gevulde koek.’
Luchtbuks Ria blaast zichzelf een loden kermisluchtkus toe,
jaar na jaar op jacht naar één moment. En op de foto,
in het middelpunt van mensen die voor zich kijken, betrapt
met open mond, bezig met alles behalve poseren – die vingers,
dat gezicht, dat oog, dat slagvaste postuur dat zegt: dit schot
gaat onontkoombaar in de roos. Zo jaagt Luchtbuks Ria
haar trofeeën bij elkaar, al bijna een eeuw, alsof ze zelf geen
schietschijf is – ook naar haar moet een loodje onderweg zijn
maar mikken kan hij niet, die dronken, domme dood.
2022
Luchtbuks Ria was Ria van Dijk (1920-2021) uit Tilburg. Ik schreef hier over haar. Het gedicht staat in Met wat geluk, de nieuwe, twaalfde bundel van Ingmar Heytze (1970). Daar zal ik de komende week uitgebreid bij stilstaan, want ik vind die erg mooi.
Van het achterplat:
Ingmar Heytze gaat door met dat waar hij het beste in is: zijn eigen leven en fascinaties verdichten in poëzie.
Wat is er gebeurd? De dochters uit De man die ophield te bestaan (2015) en Ik wilde je iets moois vertellen (2018) zijn uit de luiers. In de generatie opa's en oma's is het grote sterven begonnen, de wereld zucht onder oorlog, de klimaatcrisis en de naweeën van een pandemie.
Hoe houd je een acceptabel humeur onder zulke omstandigheden? Hoe ga je goed om met een leven waarin gewone dagen – er gaat immers niets boven een gewone dag – steeds schaarser lijken? Hoe maak je iets van je leven als het maar blijft veranderen, wat je ook doet of laat?
Met wat geluk.
In deze rubriek nam ik vaker gedichten van Ingmar Heytze op:
in 2016: Madelief;
in 2017: Projectie en Morgen kom je terug;
in 2018: Angst, Dood, Ik wilde je iets moois vertellen, De laatste dag, Over wonen en De overkant;
in 2019: Familie;
in 2021: Dropout, Hoe Nederland de wereld redt, Kraamkamer, Schaduwen en Vogels, vissen.
Wordt vervolgd.