zondag 27 februari 2022
[Beluister hier.]
Mijn grootmoeder was van den Doel
De polder moet wijken,
wat wilt g’er aan doen;
de machtigen hebben gesproken.
Ge kunt daarom treuren,
maar d’heilige poen
heeft altijd wetten gebroken.
Ge moet dat aanveerden,
we staan in de kou;
we worden bespot en vernederd.
Toch doet het me pijn,
dat verbeten gevoel,
want mijn grootmoeder was van den Doel.
Ooit groeide er koren,
salaad en parei,
waar a’ nu den beton leit te glanzen
en leefden er vogels
in akker en wei:
fazanten kalkoenen en ganzen.
Maar nu is ‘t er stil
en zo dood als ne pier,
ja, zelfs de zon schijnt er doffer
en al zou ik wel willen,
dat laat me niet koel,
want mijn grootmoeder was van den Doel.
Ooit bloeiden er velden
daar achter den dijk,
een zingend’ oase van bloemen
en vlogen er bieën ,
den honing te rijk;
ik hoor ze nog ijverig zoemen.
De bulldozers kwamen,
we zagen het aan,
gesust met wat vage beloftes,
maar ik heb nooit geloofd
in dien duisteren boel,
want mijn grootmoeder was van den Doel.
Ooit gingen we dolen
in daverend licht,
langs randen van zilveren dagen,
vergaten de stad
met heur stenen gezicht
en den tijd met zijn pijnlijke vragen.
Maar dan kwam de wet
van ‘t losbandig profijt
het licht van de dagen verstoren
en ik hang in de kroeg
met nen triestige smoel,
want mijn grootmoeder was van den Doel
Ik ga hier niet klagen,
dat zit er niet in;
ne mens moet zijn onmacht bekennen.
‘k Wil niet protesteren,
dat heeft weinig zin,
al versleet ik nog vijfhonderd pennen.
Want die ons regeren,
ze kennen de weg
om later hun handen te wassen.
En ik draag vanbinnen
nen donkere poel,
want mijn grootmoeder was van den Doel.
2006
In interviews zei Wannes: Met een enkele pennenstreek wordt dit dorp weggeveegd. Dat is toch ontoelaatbaar (Gazet van Antwerpen, 6 oktober 2000). En: Mijn grote gevoel in die stervende polder is er een van verlies, van pijn, van onmacht. Daar moet je mee in het reine komen. Daar moet je iets mee creëren. De onmacht heeft veel kracht (De Morgen, 22 september 2000).
Net als Dublin Bay en Hier is hem terug – lees en luister hier – is dit lied afkomstig van de cd In de maat van de seizoenen, waarmee Wannes Van de Velde in 2006 zijn comeback maakte na jaren uitgeschakeld te zijn door leukemie. Veel tijd is hem daarna niet meer gegeven, want hij werd weer ziek en overleed in 2008.
Waarom vandaag aandacht voor de grote Antwerpse dichter-zanger en beeldend kunstenaar? Omdat zijn werkkamer (zijn schrijfkot in de Antoon van Dijckstraat 34, nabij het Antwerpse Stadspark) al een tweede thuis kreeg in Museum Vleeshuis | Klank van de Stad – Klank van de Stad is een verwijzing naar een van Wannes' bekendste liederen – maar er nu ook een online expo het licht ziet, getiteld Het schrijfkot van Wannes Van de Velde. Moet je zeker even bekijken. Klik hier.
