dinsdag 07 december 2021
Voor bijna alles heb ik mij geschaamd.
Mijn nek, mijn haar, mijn handschrift en mijn naam,
de schooltas die ik van mijn moeder kreeg,
mijn vader die zich in een blazer hees,
het huis waar ik voor vriendschap heb bedankt.
Maar nu mijn vader aan vijf slangen hangt,
zijn mond steeds heser over afscheid spreekt,
nu hurkt mijn schaamte in een hoek. Hij stierf
zoals hij in zijn Opel reed: beheerst,
correct, zijn ogen dapper op de weg.
Geen zin in dom geworstel met de dood.
Hoe alles wat ik nog te zeggen had
onder de wielen van de tijd wegstoof.
2004
Hier staat de eerste bijdrage van drie achtereenvolgende rubrieken over Hier besta ik, het prachtboek dat fotograaf Bianca Sistermans en interviewer Hester van Hasselt in 2017 uitbrachten. Nu is er een opvolger: Een mogelijk begin van veel. Van het achterplat:
Een mogelijk begin van veel is een ontmoeting met 29 dichters in woord en beeld. Een poging vat te krijgen op het wonderlijke proces van het dichten. Portretten dicht op de huid, gesprekken over het schaamteloos gebruik van rijm, ziek worden van een komma en uitrusten in een gedicht. Over klauwen en stinkveren, eerzucht en gretigheid, over glimpen van een nieuwe taal en de bodem van je blik. In Een mogelijk begin van veel weerklinkt een veelstemmig geluid uit het hedendaagse poëzielandschap. Een fotoboek, een bundel interviews en een poëziebloemlezing ineen.
Over hun werkwijze schrijven ze in het voorwoord:
Het oeuvre van de dichter was ons gezamenlijke vertrekpunt voor het portret. Na een zorgvuldig inlezen bezochten we de dichter – zo goed als altijd thuis en los van elkaar. Liefst eerst Bianca met haar analoge camera, daarna ik.
Tussen mei 2013 (Delphine Lecompte) en juni 2021 (Eva Gerlach) bezochten zij onder anderen Pieter Boskma, Remco Campert, Radna Fabias, Sanja Janssen (en hier), Antjie Krog, Ester Naomi Perquin, Alfred Schaffer, Vrouwkje Tuinman, Anne Vegter, Bette Westera en twee grote dichters die ons inmiddels ontvielen: K. Schippers en Menno Wigman.
Radna Fabias. Beeld: Bianca Sistermans.
(Opgenomen met toestemming van de fotograaf.)
Achterin het prachtig vormgeven boek is een katern gewijd aan het werk van de 29 dichters – van ieder een gedicht. Daaronder het boven- en het onderstaande - van Lieke Marsman - en, via links op hun dichtersnaam hierboven, naar bijdragen die al eerder in deze rubriek te lezen waren.
Wiegeliedje voor wie alles moet
Je kunt het beste alles wat je moet
van jezelf in je armen houden
en fijn knijpen
zodat je enerzijds iets hebt om vast te houden
en er tegelijkertijd ruimte komt
voor kleinere activiteiten:
de sapcentrifuge aanzetten
een vergiet pakken
de gasslang laten repareren
kijken of er post is, waarschijnlijk
heb je een brief gekregen
met goed nieuws er in, iemand
wil je geld geven en jij hebt al ja gezegd
en je blijft ja zeggen
tegen kersen in een bakje leggen voor de gasten
tegen zin hebben in het eurovisie songfestival
tegen iedere week een cryptogram oplossen
met je moeder
oh, je kunt wel bang worden van een
verkeerd geplaatste letter of een
film met onheilspellende afloop
maar oh, word maar niet bang van een
zich opnieuw aankondigende ochtend
die je mogelijk onbeantwoord lief laat hebben
want dat is geen duidelijk aanwijsbare reden
die ik overigens voor je weg wil nemen
oh, je kunt wel bang worden van een
te laat betaalde rekening
maar oh, word maar niet bang van een
te vroeg uitgesproken verliefdheid
kom, dan gaan we gezellig
in een klein karretje door een graslandschap rijden
en onderaan de heuvel druivensap drinken
het moeilijke aan ouder worden is niet
dat je steeds verdrietiger wordt
maar dat je steeds meer woorden krijgt
om je verdriet te beschrijven
en als je het kunt, moet je het doen
dat is waar
maar ik heb hier een fleecedekentje neergelegd
en ik leid je er hand in hand naar toe
en het is hier warm
en je bent hier veilig
oh
2014