maandag 28 juni 2021
van de dingen die een ontologische waarde hebben is het aantal maar beperkt
we zochten naar een ludieke oplossing
we hebben alles even met onze handen aangeraakt
we weten nu feilloos hoe alles zich tot ons verhoudt
Ik ben er bijna aan onderdoor gegaan
ik telde de kruimels in mijn brood, dat wil zeggen
kruimels die een brood zijn, kruimels
die een brood een brood maken
ik telde de voegen in de muren om de muur te begrijpen
ik zette de voegen op een steeds kleinere afstand
zodat het geheel als geheel begon te krimpen
wellicht begon ik ook te krimpen
mijn pupil versmalde zich
een beetje krimpen, dat kon je niet zomaar
elke dag tegen of elke dag een beetje uit elkaar worden
getrokken dan weer opzwellen
celstructuur tegen celstructuur
ik liet alles de revue passeren
ik sprak alle klinkers in één keer uit
jij deed hetzelfde en zo stonden we daar
aan zee heel veel ogenblikken
2021
Kore is de titel van de tweede bundel van dichter-beeldend kunstenaar Estelle Boelsma (1971). Geen verdere informatie op het achterplat; wel in de gedichten. De eerste afdeling heet KORE en begint met [hoe we tot KORE] KOMEN. Verderop lezen we: KORE deze naam is afgeleid van de Indo-Europese wortel *ger (rijpen of groeien), waartoe ook koren en graan te herleiden zijn. En op de laatste pagina verklaart zij:
Kore is natuur
Kore is alles dat zich als natuur voordoet
Ze heeft geen fysiek menselijke gedaante
Ook schrijft zij daar dat Piet Gerbrandy haar beter wegwijs maakte in The Homeric Hymne of Demeter, maar dat de bundel geen letterlijke weergave is van de mythe van Demeter en Kore / Persephone, het is een interpretatie. Griekse mythologie dus: Kore is Persephone, de godin van het dodenrijk en van de lente. Persephone is de dochter van Demeter, godin van de landbouw (met name het graan). Demeters broer Hades, god van het dodenrijk, ontvoert Kore en uit verdriet daarover laat haar moeder niets meer groeien op de aarde. Oppergod Zeus – Demeters broer, maar ook Persephones vader – haalt haar terug. Dit op voorwaarde dat zij voortaan vier maanden per jaar op aarde mag verblijven en in die periode wordt het daar lente en zomer. Maar in de herfst en de winter leeft zij in de onderwereld.
Het moge duidelijk zijn dat Kore draait om de natuur, maar in zoveel vormen en gedaanten dat je niet alleen thuis moet zijn in de mythologie, maar ook in biologie, astrologie, fysica en, zoals uit bovenstaand gedicht blijkt, onderdelen van de metafysica, zoals de ontologie, oftewel de ‘zijnsleer’. De metafysica onderzoekt het wezen achter de waargenomen werkelijkheid en de ontologie beschrijft het zijn van het geheel van dingen waarvan aangenomen wordt dat ze bestaan. Volg je me nog, beste lezer?
Hele opgave haar goed te doorgronden, deze gerust hermetisch te noemen poëzie. Intrigerend ook, maar omdat mijn andere schrijfactiviteiten inmiddels de voorrang krijgen boven deze voorheen dagelijkse gedichtenrubriek, heb ik niet de tijd en het geduld om op de bundel te gaan studeren. Maar die blijft voorlopig binnen handbereik.
