maandag 19 april 2021
[Vertaling: Jan Rot.]
Ik hoorde van een nieuw akkoord
dat David speelt en God bekoort
maar notenleer, dat vind jij vast gedoe, ja
Dat gaat dan zo: van F naar G
en A-mineur en straks de E
De psalmenvorst ontdekt zijn Halleluja
Je wil is sterk, het vlees is zwak
je ziet haar naakt, vanaf het dak
haar schoonheid in het maanlicht is taboe, ja
Ze bindt je op de offerbaar
Ze breekt je troon en knipt je haar
en steelt dan uit je mond het Halleluja
Jij zegt: “Dat was Bathseba niet...”
Ik ben bezig met een lied
Uria de Hetiet doet er niet toe, ja
Een bliksemschicht in ieder woord
het maakt niet uit welk woord je hoort
een heilig of gevallen Halleluja
Ik deed mijn best, het was niet veel
ik voel maar weinig als ik speel
maar echt is echt en dat is wat ik doe, ja
En ook al klonk het dan verrot
ooit sta ik voor de Psalmengod
en rolt niets van mijn tong dan Halleluja
1984
Hier mopperde ik over een recensent die over een matige vertolker van de liederen van Leonard Cohen schreef dat die de meester evenaart. Hij is niet de enige zonder oren waar het Cohen betreft.
Naar aanleiding van de recensie in Het Parool (27 maart) van journalist Stefan Raatgever kocht ik de zojuist verschenen cd Who by Fire, waarop First Aid Kit – de Zweedse zussen Johanna (1990) en Klara Söderberg (1993) – in het Stockholmse Koninklijk Theater Cohen vertolken en laten vertolken. Hun concert is van maart 2017, vier maanden na Cohens dood en had dus een tribute moeten zijn.
Een citaat:
De voorstelling krijgt vleugels als de twee de klassieke songs van de grootmeester van de grommende poëzie onder handen nemen. Daarbij leggen ze de nadruk op hun stemmen. Dankzij hun engelachtige harmonieën zweven duistere stukken als Chelsea Hotel #2, You Want it Darker en Everybody Knows plots fraai over de Zweedse vlaktes. Hallelujah krijgt van de zussen – die elders een achtkoppige band, een koor en twee acteurs inzetten – een knappe ingetogen versie. Geen vioolpartijen, maar alle nadruk op de tekst. Een keuze die tot luisteren dwingt.”
En nu de werkelijkheid, want Raatgever is een slechte raadgever:
(1) de zussen hebben zich maar één kunstje tweestemmig-zingen eigengemaakt en die (niet altijd zuivere) eentonigheid gaat al snel irriteren;
(2) er is een blik Zweedse acteurs en vocalisten opengetrokken voor het declameren en zingen van Cohens werk en allemaal denken ze dat dramatisch interpreteren de enig juiste toon is, terwijl Cohen met de vele live-concerten die hij aan het einde van zijn carrière gaf nu juist bewees hoeveel onderkoelde humor je aan zijn lyriek kunt toevoegen;
(3) Who by Fire is geen eerbetoon, maar een regelrechte belediging.
Beluister hier:
1. het origineel (versie 2009);
2. de versie van First Aid Kid;
3. bovenstaande versie van Jan Rot, de beste liedvertaler van Nederland.
