zaterdag 27 maart 2021
Het werd zijn laatste doek
en mooier kon het niet
toen hij een echte engel schilderde
boven een mogelijk dode man,
diens hoofd van elke verte afgewend.
De engel strekt de beide armen uit
naar die gevelde mens op aarde
en lijkt hem net niet te bereiken;
samenkomst tot nog toe als belofte.
De sprakeloze hemel
die geen vogel toelaat
verschijnt in vlammend blauw.
De engel in doorschijnend wit,
de mens in tijdloze tempera –
het raadsel even aangeraakt.
2019
De bundel is al bijna twee jaar oud en dit gedicht ook. Maar destijds stokte niet alleen mijn stem als iets of iemand mij confronteerde met tekeningen, prenten of schilderijen van de pasgestorven man van wie en van wiens werk ik zo enorm heb gehouden. Bij het opschonen van de bibliotheek (lees onder meer hier) had ik opeens Dirk Kroons Onder de vogels weer in handen en ik herinnerde me meteen dat dit gedicht in die bundel is opgenomen.
Liggende man met Engel is de titel van Westeriks laatst voltooide schilderij. Hij stierf september 2018 op 94-jarige leeftijd. Zijn dood kwam niet onverwachts, ook niet voor hemzelf; hij was ernstig ziek.
In mijn boek Westeriks werkelijkheid, dat maart 2014 verscheen ter gelegenheid van zijn 90ste verjaardag, schrijf ik over zijn thematiek. Hij zag de mens als een plant die hersens, vijf zintuigen, een ziel en een breekbaar lichaam kreeg. In zijn werk maken baby’s zich los van het rijk der planten en niet- of laag-gewervelde dieren om toe te treden tot de mensenwereld. En de mens keert er uiteindelijk naar terug.
Gestorven mensen zie je in zijn werk afdalen in de aarde. De man op dit schilderij is nog niet zo ver; hij is stervende, maar nog niet gestorven. Kroon schrijft De engel […] lijkt hem net niet te bereiken. Maar dat hoeft ook niet, want die hoeft alleen maar de ziel te vangen van die gevelde mens op aarde. Geloofde Co Westerik dat je ziel voortleeft? Hoe kon hij anders; je kunt toch niet doodgaan als er niets is om je aan vast te houden.
