woensdag 27 januari 2021
Zijn huisarts bood hem toen hij zestig werd een gratis maar geenszins vrijblijvende bloedtest aan.
Naderen waarden linke limieten
dan bent u ziek of u wordt het.
U zou zelfs kunnen gaan sterven
misschien niet nu maar toch.
Gelukkig zijn er pillen tegen alles
tegen bloeddruk en bloeddorst
tegen hartmalen kielhalen lulfalen
tegen God
tegen God en zijn louche trawanten
tegen onverzadigde zuren en dure gewoonten
tegen jou met je moervette kuren je doofheid voor schoonheid
tegen dood die tegen alles is de liefde
uitgezonderd en tegen lillende wartaal.
Het is zaak ze te slikken met water want water
lost alles in zich op spoelt schoon en haat
nee haat krijgt er geen schijn van kans.
Uw waarden balanceren op een randje.
U moet uitkijken voor alles wat verdubbelt en halveert.
Beter voor het laat is uw desperaat leven.
2020
Er verschijnt zoveel mooie poëzie in en rond deze Poëzieweek dat ik niet dagen achtereen bij een en dezelfde bundel kan stilstaan. Met Ontbinding zou ik wel twee weken achtereen vooruit kunnen.
Ontbinding is de titel van de nieuwe, twaalfde poëziebundel van dichter-classicus-essayist Piet Gerbrandy (1958 - lees ook hier). Ontbinding is letterlijk het wegvallen van bindingen. Lodewijk Verduin interviewt Gerbrandy in het nieuwste nummer van de Poëziekrant (2021-1) en wijst erop dat in deze bundel inderdaad verschillende verbanden onder druk staan. Verduin: De stemmen in deze gedichten reflecteren op de kwetsbare relatie met hun lichaam, huis, baan en leven. Gerbrandy:
Ik ben me altijd zeer bewust geweest van mijn sterfelijkheid. Maar ik denk toch dat het iets te maken heeft met het feit dat ik de zestig gepasseerd ben en me soms afvraag hoe de rest eruit gaat zien. Om me heen worden mensen ziek, gaan mensen dood, en tegelijkertijd zie je op de universiteit en in de samenleving dingen waar je niets meer mee te maken wilt hebben. Dat wil niet zeggen dat ik een zwartgallig mens ben of de hele dag aan de dood denk, maar op het moment dat ik geconcentreerd aan het schrijven ben, gaat het toch vaak over dat soort dingen. De titel refereert aan ontbinding, het uiteenvallen van vlees, maar natuurlijk ook aan zelfanalyse: ontbinden in factoren. Daarnaast vind ik het simpelweg een ontzettend mooi woord.
De tekst op het achterplat:
In Ontbinding wordt het verhaal verteld van een man die verwonderd terugkijkt op een leven vol liefde, vogels, oude boeken en verlangen. De avond valt, er moet afscheid worden genomen, er breekt een volgende fase aan, die ongetwijfeld weer gulzig zal worden omarmd.
Net als in eerdere bundels combineert Gerbrandy op ingenieuze wijze poëzie en proza, terwijl zijn vitale, sonore stijl het onmogelijke evenwicht zoekt tussen uitgeklede zakelijkheid en barokke exuberantie. Kachels walmen, merels ruien, libellen dansen, een monnik gaat voor het laatst op pad en zwemmers laten zich galant groeten. Met een koele beugelfles naast zich ziet de dichter de zon ondergaan. Wie zou niet naast hem willen zitten?
Heel rijke bundel waarin poëzie en proza - in hoofdstukken getiteld Nu, Vlees, Bron, Wind, Reis, Kaf en Straks - afwisselend op elkaar vooruitlopen, evenals diepgang en, zoals in het Vlees-gedicht van vandaag, lichtvoetigheid.
