dinsdag 17 november 2020
Als ik dood ben of failliet
Of men brengt mij in diskrediet
Als een broer zijn been verliest
Mijn vrouw voor iemand anders kiest
Als ‘k op tv of in de krant
Tot aan mijn kruin word afgebrand
Al heb ik nog zoveel verdriet
Huilen nee dat doe ik niet
Beelden van een vluchtelingenkamp
Of van een grote vliegtuigramp
Ik zie ze onbewogen aan
Ik geef geen krimp ik laat geen traan
Ik wil me echt wel laten gaan
Maar schuif het op de lange baan
Ik houd mijn kiezen op elkaar
Omdat ik al mijn tranen spaar
Ik heb ze nodig voor het moment
Dat jij niet langer bij me bent
Dan stromen tranen langs mijn wang
Dan huil ik dagen weken maanden lang
Dan huil ik jarenlang
2018
Dat hij dit lied schreef met in gedachten zijn oude moeder, vertelde Jeroen van Merwijk tegen Cornald Maas in de documentaireserie Volle zalen. Mooi gevonden: in de laatste regel van de eerste strofe de meest voor de hand liggende dierbare, de geliefde, al uitsluiten als aangesprokene. Niet als zijn vrouw, maar als iemand anders komt te overlijden, heeft hij ze nodig: die gespaarde tranen. Zijn oude moeder dus. De realiteit haalde het lied in. Want nu Jeroen van Merwijk zo ziek is, dringt steeds meer tot hem door dat hij eerder sterft dan zij en dat de tranen die langs de wang stromen, niet de zijne, maar de hare zullen zijn.
Cornald Maas (rechts) bij Jeroen van Merwijk voor Volle zalen
Dit lied komt uit Lucky, de laatste voorstelling die Jeroen van Merwijk (in 2018) speelde. Twee jaar eerder bundelde hij zijn verzamelde liedteksten, sketches en columns in De grootste denker van Nederland over het mooiste land ter wereld – want ja, humor heeft hij! Maar ook daarin gaat het vaak over de dood.
Nog altijd ben je dood
[Beluister hier]
Er staan nog altijd geen terrasjes in de zomers op de pleinen
En na een onweersbui hangt er nog steeds geen ozon in de lucht
Er zakken altijd nog geen trage lage aken langs de Rijn en
Ook de appelbomen dragen in oktober nog geen vrucht
Nog steeds dichten de dichters geen coupletten en refreinen
En ook niet kust de avondzon de wereld ooit nog rood
De maan weigert nog steeds haar stille licht te laten schijnen
En er denderen geen treinen
En nog altijd ben je dood
Nog steeds verheft geen dageraad zich in zijn volle glorie
Nog steeds staan er geen leuke dingen over cricket in de krant
En ook de Holland-Acht kraait nog altijd geen victorie
Er staan geen koeien boeiend in mijn natte, platte land
Ook spiegelt er geen stad zich in het eeuwenoude water
Of zijn de waterzware wolkenluchten, grijs als lood
Nog steeds klinkt er niet af en toe een lach in het theater
Er is nog steeds geen later
En nog altijd ben je dood
Nog altijd ben je dood
Nog altijd is er sinds jij dood bent
Nooit iets leuks op de tv
Nog steeds is elk bloot te bloot
Een rondvaartboot te rondvaartboot
En ben jij dood voor twee
Maar op een dag, dan klapperen de duiven landend op de pleinen
Dan zullen Betuwe en Veluwe in bloei weer staan
Dan dansen in de Griekse zeeën lachend de dolfijnen
En zal elk graan in elk land elk soort orkaan doorstaan
En alle zure druiven op de wereld worden honingzoet
En alle glas en alle lood komt samen en wordt glas-in-lood
En iedereen begrijpt ineens van alles hoe het verder moet
En elke avond zal mijn koele land verdrinken in het avondrood
En ik zal je weer ontmoeten en je zal mij weer begroeten
En dan zijn wij niet meer dood
1998
Lees ook hier.