vrijdag 22 november 2019
Beluister hier (met, naast het gospelkoor, ook Adèle Bloemendaal!)
Rampen bedreigen het menselijk leven
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Waar zijn geloof, hoop en liefde gebleven?
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Gif in de bodem, lawaaiige buren
Knolraap en lof en schorseneren en prei
Buien en lagere temperaturen
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Libanon, El Salvador, Suriname
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Weekbladenroddel en etherreclame
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Duistere driften en afgoderij
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Wie zal ons redden, wie maakt ons weer vrij?
Knolraap en lof, schorseneren en prei.
Dalende omzet en stijgende lasten
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Liegen, bedriegen, oneerbaar betasten
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Vuil en verval en terreur in de straten
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Pop-idioten en voetbalfanaten
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Kwalijke ziekten en vieze gezwellen
Knolraap en lof, schorseneren en prei
U hoef ik zeker wel niets te vertellen
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Degeneratie en makelaardij
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Heel onze wereld wordt een woestenij
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Overal zien wij ze groeien de horden
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Mensen die steeds minder menselijk worden
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Mensen die jengelen, mensen die bulken
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Mensen die lasteren, schimpen en pulken
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Mensen verschoond van gevoel en geweten
Knolraap en lof, schorseneren en prei
En wat die mensen niet allemaal eten
Knolraap en lof, schorseneren en prei
Nooit meer, nooit meer keert het getij
Knolraap en lof, schorseneren en prei
En zet U dit er dan ook nog maar bij:
Knolraap en lof, schorseneren en prei
1987
Tekstdichter Drs. P is ervoor verantwoordelijk geweest dat een aantal vergeten groenten – knolraap en lof, schorseneren en prei – tegenwoordig weer in de winkels te krijgen is, vertelde Ton den Boon deze week in het Radio 5-programma Volgspot. De hoofdredacteur van het Van Dale Groot Woordenboek van de Nederlandse taal vertelde er niet bij dat Drs. P zelf ooit zei dat hij deze gospelsong wijdde aan juist die vier groenten omdat hij ze verafschuwde.
Den Boon: “Die combinatie van groenten tref je tegenwoordig ook regelmatig aan los van de context van het lied. In de Volkskrant stond onlangs een artikel over boodschappen in de supermarkt. Daarin wordt beschreven dat in een tas knolraap en lof, schorseneren en prei zitten. Maar natuurlijk zitten niet al die groenten in één tas; je kan ze niet eens in hetzelfde seizoen kopen. Het is een synoniem geworden voor de oud-Hollandse groenten.”
Een andere zinssnede uit hetzelfde lied staat sinds kort in De Dikke Van Dale: “De term oneerbaar betasten, die in de strofe liegen, bedriegen, oneerbaar betasten voorkomt, tref je sinds de MeToo-affaires heel regelmatig weer aan in de media. Ook deze ongebruikelijke combinatie van woorden, die voor het lied nooit was gebruikt, is een heel eigen leven gaan leiden. Dankzij het lied van Drs. P is de term volledig gepopulariseerd.”
Aanleiding voor het radio-item: Heinz – Drs. P – Polzer (1919-2015) zou dit jaar zijn honderdste verjaardag hebben gevierd. Ter gelegenheid van dat jubileumjaar presenteert Het Heen-en Weerschap de tweede editie van het Drs. P Jaar- en Bewaarboek en diezelfde stichting – zij beheert de nalatenschap van Drs. P – reikt voor het eerst de Drs. P-trofee uit. Dat gebeurt op 29 oktober.
De onderscheiding bestaat uit een geboetseerde kop van de naamgever en een bedrag van 2019 euro, dat jaarlijks met één euro zal worden vermeerderd en daarmee geldt als de eerste inflatiegevoelige literaire prijs.
Het reglement: De prijs wordt toegekend aan auteurs en kunstenaars die zich op oorspronkelijke en humoristische wijze van de Nederlandse taal bedienen, maar die nooit in aanmerking komen voor de officiële literaire prijzen.
Vic van de Reijt, voorzitter van de stichting en de jury en decennia lang de uitgever van het Drs. P-werk: “Schrijvers als Annie M.G. Schmidt, Godfried Bomans, Willem Wilmink of Nescio zouden aan deze prijs maar al graag hun naam hebben verbonden.”