maandag 24 juni 2019
Instructies voor de serveerster
Haal de glazen en de borden
niet van tafel, veeg
de vlek niet van het tafelkleed! Het is goed om te weten:
anderen gingen mij voor in de wereld.
Ik koop schoenen die door een ander gedragen zijn.
Mijn vriend heeft zijn eigen gedachten.
Mijn geliefde is de vrouw van een man.
Mijn nacht wordt gebruikt door dromen.
Op mijn raam staan regendruppels getekend,
andermans krabbels in de kantlijn van mijn boek.
Op het bouwplan van het huis waar ik wil wonen
heeft de architect vreemden getekend bij de deur.
Op mijn bed ligt een kussen met een kuil erin
van een hoofd dat er niet is.
Haal daarom niets
van tafel.
Het is goed om te weten:
anderen gingen mij voor in de wereld.
1994
Vicky Francken:
‘Haal de glazen en de borden.’ Een mooi begin: een uitnodiging. Alsof de lezer hier wordt gevraagd aan te schuiven voor een diner. Wees welkom, er gaat hier gedronken en gegeten worden! Misschien eet zelfs de serveerster, die deze instructies krijgt, wel mee.
De tweede regel vervolgt echter: ‘niet van tafel’, wat een subtiele betekenisverandering met zich meebrengt. Het gaat hier niet om een simpele uitnodiging om aan een lege tafel plaats te nemen, maar om het verzoek de sporen van de voorafgaande aanwezigen niet uit te wissen. Omdat een tafel in feite nóóit leeg is: er zijn altijd anderen die, fysiek al dan niet aanwezig, mee-eten. Of dat nu letterlijk de vorige restaurantbezoekers zijn of je ouders, grootouders of andere voorouders – of willekeurig ieder ander die je voorging.
Anderen gaan ons voor in de wereld. Dat ieder mens zijn eigen gedachten heeft, stemt droevig, wanneer we elkaar proberen te begrijpen en daar niet in slagen – maar dat ieder mens zijn eigen gedachten màg hebben, is een vrijheid van onschatbare waarde.
Misschien is niemand ooit waarlijk eigenaar – van wat dan ook – maar dat hoeft niet droevig te stemmen als dat betekent dat iedereen deelt in die wetenschap. En als wie weg is, niet weg wordt gedacht, niet weg wordt gelaten.
Voor nadere toelichting: lees hier.
