woensdag 20 februari 2019
Achteraf geschreven
Voor Wim Brands
De hond was zo aardedonker dat er geen ommetjes meer gemaakt
werden, want wie de nacht uit zou laten werd bang voor het licht, we
hadden rekening kunnen houden met de slootkant, met het vuil dat
van je voeten af kwam en zeggen dat je nooit meteen met de beste
in zee moet gaan. Wat hadden we de hond wijs kunnen maken
zodat je niet meeliep maar de stok zo ver van je af gooide dat we
de afstand met mijmeringen hadden kunnen weerleggen, je vader
op een ladder zetten en een voor een de treden afbreken tot hij op
gelijk hoogte kwam te staan, de tik in de leidingen controleren als
polsen, de tik voor lief nemen: wie de taal van de gekte sprak
zou zichzelf kunnen verstaan. En je hield jezelf voor even overeind
als de ansichtkaart van je moeder die ze schreef voordat ze op
vakantie ging over het mooie weer en dat jullie het goed hadden,
zo hebben we je naast ons neergelegd met het bericht dat je terug
zou keren, uitzending gemist aangezet zonder geluid, gewoon het
beeld, ik wil gewoon het beeld en dat je mijn arm weer pakt en zegt
dat als de vogels uit de lucht vallen je over de wind moet praten,
dat je ooit ook eentje in inkt laat zetten als ze ondersteboven vliegen
als krammetjes om de verte vast te houden van dat wat we kennen,
wetend dat de meeste ansichtkaarten onderweg geschreven worden
als regenpakken weer ingepakt zijn en vaarwel zeggen zit in de
stoelen voor de laatste keer aanschuiven: niet de tafelrand raken,
de slootkant, nagelriemen. Dan zal je zien dat de beste oefening in
eenvoud niet de dood maar het woord is, dat de wind het soms
overneemt van de hond en niet naar lig luistert, tussen gebouwen
door en mensen is het haast niet te merken maar eenmaal op
open veld stormt het soms zo dat zelfs de kraaien op verkeerde
plekken neerstrijken, het zicht wordt nu benomen enhoe we
ook wrijven, ooghoeken zijn schuilkelders.
2019
Het In Memoriam Joost Zwagerman verscheen direct na zijn overlijden, september 2015, in literair tijdschrift Revisor. Voor haar bundel Fantoommerrie heeft Marieke Lucas Rijneveld het enigszins aangepast.
Marieke Lucas Rijneveld
Dat geldt ook voor bovenstaand In Memoriam Wim Brands, uit Revisor april 2016, kort nadat Brands niet meer inzag dat de beste oefening in eenvoud niet de dood maar het woord is, dat de wind het soms overneemt van de hond en niet naar lig luistert. Nee, de hond was zo aardedonker dat er geen ommetjes meer gemaakt werden. Net als Zwagerman maakte Brands (1959-2016) een einde aan zijn leven. (Lees ook hier.)