donderdag 15 maart 2018
Iemand belt mij telkens op, zegt niets,
vaag hoor ik een verre ademtocht,
het kan de mijne zijn, maar ook die
van de ander, die hardnekkig zwijgt.
Ik leg weer op. Ben nu een man
die vreemde telefoontjes krijgt.
De display toont een nummer
met de code van een land dat ik niet ken.
Ik toets terstond, een voicemail klinkt.
‘Hallo met God, Ik ben er niet.
Laat naam noch boodschap achter,
Ik bel nooit terug. Leef rustig verder,
wacht desnoods tot piep, maar zwijg.’
Prompt word ik door de beller toch teruggebeld.
Weer hoor ik niets, hooguit die vage adem.
Ik ben de man die stil zijn hartslag telt.
Ooit bel ik Hem terug en zeg dan
wél iets na de piep. Dat doe ik niet meteen.
Ik wacht tot ik een geheim nummer krijg.
Die dag is nu, contact is hier. Ik toets
het nummer in. Krijg geen gehoor. Hij was me
voor. Hij heeft mijn nummer ingesteld.
2015
Laten we nog één dag bij Joost Zwagerman blijven.
Hallo met God. Ik ben er niet. [...] Ik bel nooit terug. Maar toch belt hij ons telkens op en laat ons niet met rust. Ons lichaam vertelt van Hem en dat al vanaf de eerste seconde van ons leven. Wij zijn allemaal die man die vreemde telefoontjes krijgt. God meldt zich voortdurend, maar wij houden ons liever van de domme en maken onszelf wijs dat wij zijn stem niet herkennen...
Zo begint de prachtuitgave Dichtersvisioen. Mystieke duidingen van de laatste gedichten van Joost Zwagerman. In deze gelimiteerde uitgave (oplage slechts duizend exemplaren) staan twaalf gedichten uit Wakend over God (zie hier en hier en hier), die Jos Huls en Hein Blommestijn religieus benaderen.
Uiteraard komt Zwagermans zelfmoord, kort na voltooiing van deze cyclus, steeds ter sprake. Jaap Goedegebuure in zijn voorwoord:
Toen Joost Zwagerman op 8 september 2015 na langdurig verzet tegen het verlangen om er niet te zijn alsnog uit het leven stapte, liet hij ruim dertig gedichten na. [...] Bij lezen ervan bekruipt je een hoogst ongemakkelijk gevoel en dat niet omdat deze poëzie moeilijk zou zijn. Integendeel, ze is zo luid en duidelijk verstaanbaar als een wanhoopskreet maar kan zijn.
Tot slot: de afbeeldingen in Dichtersvisioen zijn van Luuk de Haan. Zwagerman selecteerde enkele van zijn "geweldige werken" voor zijn tentoonstelling in Museum Kranenburgh in Bergen, die liep tot kort voor Zwagermans dood. Ook is een dvd bijgevoegd met een lezing (uit 2013) van Joost Zwagerman over geloof in de moderne beeldende kunst.
Geweldig boek!
