dinsdag 07 maart 2017
[Beluister hier]
Kijk hoe het begint:
ademloos verkennen,
worstelen en wennen,
blij zijn als een kind.
Nooit meer zal de zomernacht zo zwoel zijn,
nooit bedenk je zulke woorden meer,
die volmaakt de taal van je gevoel zijn,
als die avond van de eerste keer.
Dromen bij de vleet,
grootse perspectieven,
eeuwige gelieven,
schitterend en wreed.
Want het is niet goed
dat de mens alleen is,
als je dat maar weet...
Kijk waar het toe leidt,
hoe de dromen slijten,
wensen en verwijten
groeien mettertijd.
Als de banden meer en meer gaan knellen
tot je ze verbreekt zo nu en dan.
En er valt steeds minder te vertellen
tot er niets vanzelf meer spreken kan.
Langzaam draai je dol
en van allesdelers
word je tegenspelers
in een grandguignol.
Maar het is niet goed
dat de mensen alleen is,
dus je houdt nog vol...
Kijk hoe het verzandt,
blijvend onbegrepen,
vastgelopen schepen,
ieder op zijn strand.
Als je voor je bittere gedachten
eindelijk de formulering vindt:
niets meer over, niets meer te verwachten,
niets wat je nog aan die ander bindt.
en de tijd is daar
dat je moet gaan kiezen
om te gaan verliezen
alles en elkaar.
Want het is niet goed
dat de mens alleen is,
maar het is wel waar...
1987
Deze week werden de nominaties bekend voor de Annie M.G. Schmdt-prijs 2016. Ik sta nogal ambivalent tegenover deze prijs en op de reden daarvan kom ik morgen terug. De keren dat Jan Boerstoel (en hier) won - in 1992 met Iemand moet het doen (uitvoering Jenny Arean) en in 1996 met Geen kind meer (uitvoering Karin Bloemen) - was ik het het meest eens met de jury, want ik beschouw Jan Boerstoel (1944) als onze beste literaire liedauteur.
Dat hij daarna niet meer heeft gewonnen, is niet gek. Toen Karin Bloemen, in 1993, Geen kind meer zong in haar theaterprogramma, zat Jan Boerstoel in de zaal bij de première. Zij verwisselde de tweede en de vierde strofe. Zenuwen, dacht Boerstoel, en: toch nog goed opgelost. Maar na afloop bleek dat zij het lied altijd zo zong, omdat ze dat mooier vond. Zonder overleg dus. De auteur vond dat zo'n blijk van minachting voor een tekst, dat hij per direct besloot te stoppen met schrijven.
Tijdens de uitreiking van de Annie M.G. Schmidt-prijs zong zij het lied zoals Jan Boerstoel het schreef. Het bracht hem niet op andere gedachten. Gelukkig zette hij zich er later wel overheen, waaraan we bijvoorbeeld Doornenkroning danken, maar de productie is sindsdien bescheiden; de vertolking van zijn repertoire is dat allerminst.
Bovenstaande tekst is achtereenvolgens (en op muziek van drie verschillende componisten) uitgevoerd door Jenny Arean, Gerard Cox, Robert Long en Erik Brey. Ook (oud-)studenten van de Koningstheateracademie hebben het lied op hun repertoire staan. De beste liederen zijn tijdloos: Geen kind meer, Iemand moet het doen en zeker ook Want het is niet goed...
